Als trainer ben je constant op zoek naar manieren om je trainingen te verbeteren en je atleten te
helpen hun volledige potentieel te bereiken. Een effectieve methode om dit te doen is via de
SPOTS-methode. SPOTS staat voor Spelen, Oplossing, Trainen en weer Spelen. Dit
eenvoudige, maar krachtige systeem helpt je om gestructureerd en doelgericht te werken aan
de verbetering van je team of atleten. In deze blog leg ik je uit hoe je de SPOTS-methode kunt
toepassen in je trainingen.
Spelen (S)
De eerste stap in de SPOTS-methode is Spelen. Dit betekent dat je de training of oefening
begint door het spel of een specifieke spelsituatie te spelen zoals je normaal zou doen. Het doel
van deze fase is om te observeren wat goed gaat en waar er ruimte is voor verbetering. Het
draait hier om het creëren van een realistische en vrije omgeving waar atleten zich kunnen uiten
en waar je als trainer kunt zien hoe ze presteren.
–Wat werkt er goed? Identificeer samen met je spelers de sterke punten van je team of atleet.
Wat doen ze consequent goed tijdens het spel?
–Wat kan beter? Kijk kritisch met je spelers naar de zwakke punten. Waar loopt het vast? Wat
gaat er mis?
Deze fase is essentieel omdat het je de kans geeft om de huidige situatie te analyseren en te
begrijpen voordat je in de volgende stappen duikt.
Probleem (P)
Na het observeren van de prestaties tijdens het spelen, is het tijd om een Probleem te
definiëren. Dit is een specifieke vaardigheid, techniek of tactiek die verbetering behoeft. Het
probleem kan variëren van iets dat niet goed gaat tot iets dat al goed gaat, maar nog verder
verbeterd kan worden.
–Concreet benoemen: Wees specifiek in wat je wilt verbeteren. In plaats van te zeggen “de
setup moet beter,” zeg je bijvoorbeeld “de setup gaan we zo spelen dat het twee seconden
duurt dat de bal bij de aanvaller is.”
–Betrokkenheid: Betrek je team of atleten bij het identificeren van het probleem. Vraag hen
wat zij denken dat er beter kan. Dit creëert eigenaarschap en betrokkenheid bij de oplossing
Oplossing
Nu je het probleem hebt vastgesteld, is het tijd om na te denken over de Oplossing. Dit gaat
over wat je anders gaat doen om het probleem aan te pakken. Hier komt het neer op het
bedenken van een plan van aanpak.
– Strategieën en Technieken: Bepaal welke oefeningen, spelvormen of strategieën je gaat
gebruiken om het probleem aan te pakken.
– Doelstellingen: Stel duidelijke en haalbare doelstellingen op. Wat wil je precies bereiken met
deze oplossing? Bijvoorbeeld: “We willen dat in drie weken 80% van onze setups in 2 seconden
gaat.”
– Communicatie: Zorg ervoor dat je je plan duidelijk communiceert naar je team of atleet.
Begrijpen ze wat er van hen verwacht wordt en waarom?
Trainen (T)
De volgende stap is Trainen. Dit is de fase waarin je de oplossing daadwerkelijk gaat uitvoeren
door middel van gerichte oefeningen en trainingsvormen. Het doel is om herhaaldelijk te trainen
op het specifieke probleem dat je hebt geïdentificeerd.
– Intensiteit en Herhaling: Zorg voor voldoende herhaling en intensiteit zodat de nieuwe
vaardigheden of strategieën echt worden ingeslepen.
– Feedback geven: Blijf continu feedback geven en blijf het proces monitoren. Wat werkt goed?
Waar moeten we nog meer op focussen?
Terug naar Spelen (S)
Na het trainen is het tijd om weer terug te keren naar de Spelen-fase. Dit is de evaluatiefase
waarin je kijkt of het probleem daadwerkelijk is opgelost of dat er nog meer werk aan de winkel
is. Het is een cyclisch proces dat steeds weer herhaald kan worden.
– Evaluatie: Observeer of de oplossing effect heeft gehad. Zijn de problemen opgelost of zien
we nieuwe uitdagingen?
– Aanpassen en verbeteren: Als het probleem is opgelost, ga je op zoek naar nieuwe
verbeterpunten. Als het probleem nog steeds aanwezig is, pas je de oplossing aan en ga je
door met de cyclus
Waarom is de SPOTS-methode zo effectief?
De kracht van de SPOTS-methode ligt in haar eenvoud en herhaalbaarheid. Het biedt een
gestructureerde aanpak voor continue verbetering, zowel voor de atleten als voor de trainer.
Door het spelen centraal te stellen, blijft de focus altijd op het spel zelf liggen, terwijl je
tegelijkertijd werkt aan gerichte verbeteringen samen met je spelers.
Voor beginnende sporttrainers biedt de SPOTS-methode een houvast om trainingen
gestructureerd en effectief op te bouwen. Het helpt je om problemen snel te identificeren,
doelgerichte oplossingen te vinden en deze vervolgens te trainen en te evalueren. Hierdoor kun
je het maximale uit je team of atleten halen en ze helpen hun volledige potentieel te bereiken.
Ga aan de slag met SPOTS en ontdek of deze methode jou en je team naar een hoger niveau
kan tillen!
